تحلیل پوششی داده ها
محمد علیمرادی؛ محمدعلی خاتمی فیروزآبادی؛ مقصود امیری؛ ایمان رئیسی وانانی
چکیده
ارزیابی عملکرد و بهره‌وری و روند تغییرات آن در طی زمان امری اساسی در فرآیند بهبود در سازمان‌ها، واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی محسوب می‌شود. در خصوص محاسبه بهره‌وری و نیز تغییرات بهره‌وری در طی زمان، مدل‌ها، روش‌ها، رویکردها و نیز شاخص‌های متفاوتی ارائه شده است که یکی از مهمترین، رایج‌ترین و نیز پرکاربردترین آن‌ها شاخص بهره‌وری ...
بیشتر
ارزیابی عملکرد و بهره‌وری و روند تغییرات آن در طی زمان امری اساسی در فرآیند بهبود در سازمان‌ها، واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی محسوب می‌شود. در خصوص محاسبه بهره‌وری و نیز تغییرات بهره‌وری در طی زمان، مدل‌ها، روش‌ها، رویکردها و نیز شاخص‌های متفاوتی ارائه شده است که یکی از مهمترین، رایج‌ترین و نیز پرکاربردترین آن‌ها شاخص بهره‌وری مالمکوئیست می‌باشد. از سوی دیگر در طی فرآیندهای تولیدی، محصولات و خروجی‌های نامطلوب به همراه محصولات مطلوب بصورت همزمان حاصل می‌شوند. لذا شاخصی تحت عنوان مالمکوئیست لوئنبرگر با توسعه شاخص بهره‌وری مالمکوئیست، ارائه گردید که با در نظر گرفتن خروجی‌های نامطلوب در عین حال که به دنبال کاهش آن‌ها بوده، همزمان بسط خروجی‌های مطلوب را نیز مورد مقصود خود قرار داد. لذا پژوهش حاضر، مبتنی بر روش‌شناسی PRISMA با هدف بررسی و تحلیل ساختارمند و سیستماتیک پژوهش‌هایی که در موضوع محاسبه تغییرات بهره‌وری در واحدهای دارای خروجی نامطلوب با استفاده از شاخص بهره‌وری مالمکوئیست و نیز شاخص بهره‌وری مالمکوئیست لوئنبرگر تلاشی علمی و کاربردی نموده‌اند، تدوین شده است. این پژوهش از نوع مروری بوده که از طریق جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی چون اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی،Scopus ،Science Direct ،Elsevier وGoogle Scholar در بازه سال‌های 1980 الی 2022 میلادی با رویکرد انتخاب مهمترین، معتبرترین و برجسته‌ترین مقالات و تحقیقات علمی و کاربردی داخلی و خارجی، انجام شده است که البته از حیث کمیت و کیفیت مقالات، در نوع خود بی‌سابقه و منحصر به فرد بنظر می‌رسد. با توجه به گستردگی و تنوع مقالات و پژوهش‌های منتشر شده، جای خالی پژوهش ساختارمند کنونی در میان تلاش‌های منتشر شده کاملا محسوس بوده و پژوهشگران با استفاده از این مقاله از یک سو می‌توانند آخرین اقدامات و تلاش‌های پژوهشی صورت گرفته در حوزه مذکور را بصورت دسته‌بندی شده و ساختارمند مورد مطالعه قرار داده و از سویی دیگر، شکاف-های علمی موجود و نیز پیشنهادات آتی در خصوص ارزیابی بهره‌وری با استفاده از شاخص بهره‌وری مالمکوئیست/مالمکوئیست لوئنبرگر را که حاصل تلاش و بررسی‌های علمی نویسندگان مقاله حاضر است، مشاهده نمایند. لذا این پژوهش در قالب یک مقاله مروری و تحلیلی ساختارمند به نوعی نقشه راهی برای پژوهشگران علاقه‌مند به حوزه بهره‌وری نیز به شمار می‌رود.
